Taharuki Vyuo Vikuu : Wanafunzi wakataa fedha zao kupelekwa vyuoni

Waziri wa Elimu na Mafunzo ya Ufundi, Dk. Shukuru Kawambwa.

Wanafunzi wa vyuo vikuu nchini wameupinga utaratibu mpya wa serikali wa kuwapelekea fedha zao za mikopo vyuoni badala ya kuziweka katika akaunti zao binafsi.

Utaratibu huo mpya utakaoanza katika mwaka wa masomo wa 2011/12 kwa wanafunzi wa mwaka wa kwanza, ulitangazwa Ijumaa iliyopita na Waziri wa Elimu na Mafunzo ya Ufundi, Dk. Shukuru Kawambwa.

Utaratibu huu mpya unaanzishwa kutokana na mapendekezo yalitolewa na Tume ya Rais ya kuangalia na kutoa mapendekezo ya namna ya kuboresha utaratibu wa sasa wa ugharimiaji, utoaji na urejeshaji wa mikopo ya elimu ya juu.

Kwa mujibu ya utaratibu huu mpya, fedha zote za mikopo zitapelekwa vyuoni toka Bodi ya Mikopo ili vyuo viwalipe wanafunzi baada ya kuwahakiki na kwamba maelekezo na utaratibu utakaotumika, utaandaliwa na Bodi ya Mikopo kwa kushirikiana na vyuo vya elimu ya juu na wadau wengine.

TAHLISO: HATUKUBALIANI

Akizungumzia utaratibu huu, Mwenyekiti wa Jumuiya ya Wanafunzi wa Vyuo Vikuu Nchini (TAHLISO) Mathias Kipara, alisema hakubaliani na utaratibu huo kwa kuwa utaleta matatizo makubwa kati ya wanafunzi na vyuo wanavyosoma.

“Utaratibu huu wa kupeleka fedha za wanafunzi moja kwa moja vyuoni na kisha vyuo vifanye kazi ya kuwagawia baada ya kuwahakiki haukubaliki, kwa sababu endapo huko nyuma kulikuwa na ucheleweshaji wa kuziingiza fedha za wanafunzi kwenye akaunti zao, hali iliyosababisha malalamiko na migomo toka kwa wanafunzi, je, sasa hivi si ndiyo ucheleweshaji utakuwa mkubwa zaidi?” alihoji.

Kipara alisema kwamba kwa mfumo huu mpya wanafunzi watachelewa zaidi kupata fedha zao, kwa kuwa kituo kipya kilichoanzishwa katikati yaani vyuo, kitaongeza mlolongo kabla ya fedha hizo kuwafikia walengwa ambao ni wanafunzi.

Alisema katika wakati huu wa sayansi na tekinolojia, inashangaza kuona kwamba tume na serikali vinapendekeza kuanzisha utaratibu wa kuwapanga wanafunzi katika mistari na kuwagawia fedha mkononi, hali ambayo inaweza kuzalisha matatizo mengine.

Kipara ambaye pia ni Rais wa Serikali ya Wanafunzi ya Chuo Kikuu cha Dar es Salaam (Daruso), alisema kuwa hatua hii inaweza kutengeneza tamaa kwa baadhi ya viongozi wa vyuo na vyuo vyenyewe kuziacha fedha benki ili zizalishe faida kwanza na ndipo waje kuzigawa kwa wanafunzi.

ARDHI WAPINGA

Kwa upande wake mwanafunzi wa mwaka wa tatu wa Chuo Kikuu cha Ardhi anayechukua kozi ya Usanifu wa Majengo, Ndeki Godluck, alisema kwamba suala hili limeamuriwa kisiasa zaidi na halina tija kwa wanafunzi kwa kuwa linaonyesha wazi kwamba bodi imezidiwa mzigo na hivyo inaurusha vyuoni ili wanafunzi wakamalizane na vyuo vyao.

“Bodi ilipaswa kuongeza matawi katika maeneo ya vyuo na hata huko mikoani ili kukabiliana na ongezeko kubwa la wanafunzi na vyuo kwa kuwa kwa sasa ilikuwa imezidiwa,” alisema.

Alisema mfumo huu mpya ni kama umelenga kupoteza nguvu ya wanafunzi ya kudai haki yao, pale kunapokuwa na tatizo la mikopo kwa sababu kwa hivi sasa litakapotokea tatizo la kuchelewa kuletwa kwa fedha, chuo kitawajibu wanafunzi kwamba Bodi imechelewa kuleta fedha hizo na wanafunzi watakuwa hawana pa kwenda.

Naye Joseph Godfrey, mwanafunzi wa mwaka wa pili wa kozi ya Usanifu Majengo katika Chuo hicho Kikuu cha Ardhi, alisema kwamba jukumu la kutoa mikopo kwa wanafunzi ni la Bodi na ndiyo inafahamika hivyo na kwamba kuvipa vyuo jukumu hilo ni kuwachanganya wanafunzi wasielewe ni nani wa kumuuliza pale kunapokuwa na tatizo.

“Ni muhimu kwa vyuo vikaachwa kufanya kazi zake za kutoa elimu kwa wanafunzi na si kuviongezea majukumu yasiyokuwa ya kwake. Vyuo havina miundombinu, havina wataalamu wa masuala haya sasa kama si kutaka kuanzisha machafuko ni nini?” aliuliza.

DUCE: UTARATIBU MPYA UTALETA MATATIZO

Rais wa Serikali ya Wanafunzi Chuo Kikuu cha Elimu cha Dar es Salaam (Duce), Msafiri Kidunye, alisema utaratibu mpya utaleta matatizo kati ya wanafunzi na vyuo.

“Huko nyuma wakati fedha zilipokuwa zikichelewa tulikuwa tunafuatilia Bodi ya Mikopo. Sasa kwa utaratibu huu, inabidi Waziri wa Mikopo afuatilie kwa Mkuu wa Taaluma ambaye ni mwalimu wake, sasa hapo kutakuwa na shida.

Lakini cha kushangaza wanasema wameongea na wadau na wakapendekeza hivyo, sasa hao wadau ni wapi, kama sio sisi wanafunzi. Walikuja lini kwetu na tukapendekeza hivyo,” alihoji.

Alisema ni bora utaratibu wa zamani ungeendelezwa na kuboreshwa ili fedha zinapopelekwa benki, ziingizwe haraka katika akaunti za wanafunzi kwa ajili ya kulipwa.

Aidha, alisema kwa utaratibu huu kuna gharama vile vile za kuweka miundombinu na waajiriwa wapya kwa ajili ya kufanikisha kazi hilo.

MUCCOBS YAKOSOA

Serikali ya wanafunzi wa Chuo Kishiriki cha Ushirika na Biashara Moshi (MUCCoBS) imepinga utaratibu mpya.

Rais wa MUCCoBS, Geofrey Washoto, alisema utaratibu huo bado hautatatua tatizo kwani wanafunzi wa mwaka wa kwanza wamekuwa wakipata fedha hizo kupitia kwenye vyuo na kumekuwa na usumbufu mkubwa kwani kiini cha tatizo ni fedha kucheleweshwa kwa uzembe wa watu wa chache.

“Sijaafiki utaratibu huu mpya kwani si kiini cha tatizo, tatizo lipo kwenye Bodi ya Mikopo kuchelewesha fedha. Pia najiuliza iwapo wanafunzi watagawiwa fedha hizo vyuoni itachukua muda gani kuwapatia fedha hizo,” alisema.

Waziri wa Mikopo wa chuo hicho Kishiriki cha Chuo Kikuu Sokoine cha Kilimo (Sua), Emmanuel Clemence, alisema kufanya hivyo ni serikali kukimbia tatizo kwa kuzitwisha menejimenti za vyuo mzigo huo.

“Serikali ina wajibu wa kuhakikisha wanafunzi wanapata fedha stahili kwa wakati ili waweze kusoma kwa utulivu badala ya kutumia muda mwingi kutafuta fedha, kuipa kazi hiyo chuo si kutatua tatizo kwani kuna tatizo la uwajibikaji kwenye Bodi,” alisema.

SMMUCO: TATIZO KUONGEZEKA

Rais wa serikali ya wanafunzi Chuo Kikuu Kishiriki cha Kumbukumbu ya Mtakatifu Stephano Moshi (SMMUCO), Godfrey Mwengwa, alisema utaratibu huo utazidisha tatizo kwani kuna vyuo vina wanafunzi wengi.

“Ni vyema jukumu hilo likabaki kwenye Bodi husika huku ikitakiwa kuwajibika kikamilifu kwa kuhakikisha fedha hizo zinawafikia wanafunzi kwa wakati. Kinachowafanya wanafunzi kugoma ni fedha kuchelewa, sasa kwa utaratibu huu zitachelewa zaidi,” alisema Rais huyo wa Chuo hicho Kishiriki cha Tumaini. Alisema pia usalama wa fedha hizo nao utakuwa mdogo kwani chuo kinaweza kupewa zaidi ya Sh. milioni 90 na ikajulikana hivyo na siku ya kuzigawanya ikatokea la kutokea kwa majambazi kuvamia na kupora na hivyo kuzua maswali iwapo chuo kitalipa fedha hizo au serikali.

 

UFUNDI ARUSHA WAPONGEZA

Serikali ya wanafunzi wa Chuo cha Ufundi cha Arusha imepongeza utaratibu mpya na kusema kuwa utawarahisishia kufuatilia fedha zao vyuoni pindi zitakapokuwa zimechelewa. Hata hivyo, wameiomba serikali isichelewa kutuma fedha hizo kama Bodi ilivyokuwa ikifanya ili kuwaondolea usumbufu. Rais wa Serikali ya Wanafunzi wa Chuo hicho, Reuben Sebastian, alisema jana kuwa: “Itakuwa ni nzuri zaidi, kwani zikipelekwa moja kwa moja vyuo itakuwa rahisi kufuatilia tofauti kwani utaratibu wa mwanzo ulikuwa ni mrefu kufuatilia fedha wakati zinapochelewa kutumwa. Kwa sasa mlolongo hautakuwa mkubwa.”

Lakini baadhi ya wanafunzi ambao hakupenda kutaja majina yao licha ya kupongeza uamuzi huo walitoa angalizo kwa wakuu wa vyuo kutowakata wanafunzi madeni yao kabla ya kuwapa. “Ni uamuzi sahihi, lakini tatizo litakuwepo kwani vyuoni wakati mwingine kuna kutokuelewana kati ya wanafunzi na walimu, fedha hizo zisikatwe na chuo kama mwanafunzi ana deni,” alisema mwanafunzi mmoja chuoni hapo.

MHADHIRI SAUT APONGEZA

Hatua ya Serikali ya kupeleka mikopo ya wanafunzi wa vyuo vikuu vyuoni moja kwa moja imeungwa mkono na Mhadhiri wa Chuo Kikuu cha St. Augustine cha jijini Mwanza, Protas Rubaba, aliyesema kuwa ni jambo zuri na litapunguza usumbufu kwa wanafunzi. Rubaba alisema pamoja na Bodi ya Mikopo kuwapa wanafunzi fedha za ada pamoja na vitabu, lakini wanafunzi wengi walikuwa wanazitumia vibaya fedha hizo kwa matumizi tofauti, lakini sasa wanaweza kulazimishwa kuzitumia kwa kununulia vitabu na vifaa vingine vya kufundishia.Naye mwanafunzi wa mwaka wa pili wa Mass Communication wa St. Augustine (SAUT), Erick Shampume, alisema ni wazo zuri, lakini liandaliwe kwa umakini mkubwa kwani baadhi ya vyuo wanaweza kuzitumia vibaya fedha hizo na kuwaletea usumbufu wanafunzi.

Shampume alisema hatua hiyo itawapunguzia wanafunzi usumbufu wa kufuata mikopo jijini Dar es Salaam na badala yake watakuwa wakizipata fedha hizo huko vyuoni kwao. Hata hivyo, mwanafunzi huyo alitoa angalizo kuwa menejimenti za vyuo kuwa inabidi ziwe na kitengo maalum na sio fedha hizo zishughulikiwe na mkuu wa chuo au msaidizi, kwani wana kazi nyingi na huenda wakaleta urasimu mkubwa.

UDOM: MIGOMO ITAONGEZEKA

Baadhi ya wanafunzi wa Chuo Kikuu cha Dodoma (Udom) walisema utaratibu mpya utasababisha vyuo vingi kuwa na migomo ya kila mara. Mmoja wa wanafunzi hao, Jumanne Hasan, alisema kuingiza pesa za wanafunzi katika akaunti za vyuo ni kosa kubwa ambalo litawaghalimu wanafunzi wengi kukosa masomo yao kwa shindwa kupata mahitaji yao kwa wakati mwafaka. Aliongeza kuwa serikali haina budi kujadili kwanza suala hilo kabla ya kulitekeleza kwani linaweza kuleta malalamiko mengi kwa wanavyuo kuliko ilivyo sasa.

“Hivi sasa pesa zinaingia moja kwa moja katika akaunti zetu, lakini bado kuna utata je, itakuwaje zikianza kuingizwa katika akaunti za vyuo?” alihoji. Aliongeza kuwa serikali haina budi kubaki katika mfumo ule wa kwanza na kuufanyia marekebisho madogo madogo ambayo yataboresha upatikanaji wa mikopo ya wanafunzi wa elimu ya juu.

Imeandikwa na Raphael Kibiriti, Dar; Salome Kitomari, Moshi; Cosmas Mlekani, Mwanza; John Ngunge, Arusha na Paul Mabeja, Dodoma.

CHANZO: NIPASHE